ADAMDARDY RENJITÝDEN SAQ BOLÝ KEREK

 Islam dini boıynsha adamdardyń jaratylysynda eshqandaı aıyrmashylyq joq. Adamdardyń bir-birinen joǵary bolýy tek taqýalyǵy, ilimi jáne izgiligi arqyly bolady. Basqasha múmkin emes. Sondyqtan eshkim ózin quqyly sanap, joǵary sanap basqalarynyń namysyna, qadirine tıse almaıdy. Sol sebepti ıslamda ǵaıbat aıtý, mazaq qylý, jala jabý, jamandaý sııaqty usqunsyz nárselerge barynsha tyıym salynǵan. Alla Taǵala Hýjýrat súresiniń 11-aıatynda bylaı deıdi (maǵynasy): «Áı múminder! Bir el, bir eldi tálkek qylmasyn. Bálkim olar ózderinen jaqsy shyǵar. Sondaı-aq áıelder, áıelderdi kelemejdemesin. Bálkim olar ózderinen jaqsy shyǵar. Bir-birińdi mindemeńder; jaman at taǵyspańdar». 

Paıǵambarymyz (s.a.ý.) bir kúni sahabalaryna: «Taqyrǵa otyrǵan (bankrot) kim bilesińder me?» - dep surady. Olar: «Bizdiń oıymyzsha taqyrǵa otyrǵan adam aqshasyz qalǵan kisi» - dep jaýap berdi. Paıǵambarymyz bylaı dedi: «Meniń úmmetimniń taqyrǵa otyrǵany qııamet kúni namaz, oraza, zeketpen (taǵy kóp ǵıbadatpen) keledi. Biraq ol pálenshege urysqan, pálenshege jala japqan, pálensheniń múligine qol suqqan, pálensheniń qanyn tókken, pálensheni atqan. Sosyn onyń saýaptary (dúnıede aqysy ótken) osy kisilerge bólip beriledi. Aqysyn tólep bitpeı jatyp saýaby bitse, olardyń kúnásinen alynyp, munyń moınyna júkteledi. Sosyn tozaqqa tastalady». 

Omar ıbn Hattab (r.a.) zeket jınaýshylarǵa aıtqan kórkem sózinde bylaı degen: «Senderdi saltanatty ómir súrip, úkim berip, menmensý úshin taǵaıyndamadym. Sender týra jol shyraǵy bolasyńdar, bári senderdiń izderińnen júredi. Sondyqtan musylmandardyń quqyǵyn qorǵańdar. Musylmandardy uryp, qıyndyqqa ushyratpańdar. Laıyq bolmaǵandardy maqtap, erkeletpeńder. Esikterińdi betterine jaýyp kúshtiler álsizderge álimjettik jasatpańdar. Ózderińdi musylmandardan joǵary sanap, olarǵa zulymdyq jasamańdar»