Balalarǵa arnalǵan dástúrler QURSAQ ShAShÝ DÁSTÚRI

Qursaq shashý dástúri—qazaq halqynda júkti áıeldiń qursaǵyndaǵy balanyń densaýlyǵyn, sulýlyǵyn jáne bolashaqtaǵy ómirin qorǵaý maqsatynda ótkiziletin dástúr. Bul dástúr erekshe sátterdi atap ótý, týǵan-týystar men dostardyń qoldaýyn kórsetý, ári sábı dúnıege keler aldynda ana men balaǵa degen jaqsy tilekter men duǵalardy bildirý úshin uıymdastyrylady.
Qursaq shashý dástúriniń negizgi
Máni men mańyzy
Qursaq shashý dástúri — ananyń qursaǵyndaǵy balanyń aman-esen, deni saý bolyp týylýyn tileýdiń bir túri. Bul dástúr halyq arasynda ananyń, balanyń, jáne tutas otbasynyń densaýlyǵyn qorǵaýǵa baǵyttalǵan.
Qursaq shashýdyń ýaqyty
Dástúr ádette júkti áıeldiń júktiliginiń 7-8 aıynda, ıaǵnı, týǵanǵa jaqyn kezde ótkiziledi. Bul kezeń balanyń damýynyń sońǵy satysy bolyp tabylady.
Qursaq shashý joly
Qursaq shashý joly otbasylyq nemese jaqyn adamdar arasynda ótedi. Dástúrli túrde, rásimdi ótkizý úshin áıelderdiń, ásirese, jasy úlken, tájirıbeli áıelderdiń qatysýy mańyzdy.
Shashý: Áıelderdiń jınalǵan jerinde anaǵa arnaıy shashý (jemis, táttiler, dámdi taǵamdar) taratylady. Bul jerge jınalǵan barlyq adamdar balanyń densaýlyǵy men sáttiligi úshin jaqsy tilekter aıtady.
Qursaq shashýdyń yrym-tyıymdary
Qursaq shashý barysynda birneshe yrym-tyıymdar saqtalady, mysaly:
1. Jaman sózder aıtpaý;
2. Rásimnen keıin mindetti túrde bata alý;
3. Duǵa oqý.
Tilek-duǵalar
Rásim barysynda júkti áıelge, balanyń sátti, deni saý, baqytty bolýy úshin duǵalar men tilekter aıtylady. Mundaı tilekter arasynda “Alla seni, balany kózdiń suǵynan, jamandyqtardan saqtasyn”, “Aman-esen bosan” degen sııaqty jaqsy tilekter bolady.
Syılyqtar
Qursaq shashý dástúri kezinde júkti áıelge jaqyn týystar men dostar syılyqtar beredi. Bul syılyqtar kóbinese balalarǵa arnalǵan kıimder, oıynshyqtar nemese anaǵa kútim jasaýǵa qajetti zattar bolýy múmkin.
Emotsııalyq jáne áleýmettik máni
Qursaq shashý — ananyń Emotsıonaldyq qoldaýyn arttyrý, otbasy men qoǵam arasynda baılanysty nyǵaıtý úshin mańyzdy. Bul rásim júkti áıelge erekshe nazar men mahabbatty sezindiredi.
Zamanaýı ózgerister
Qazirgi kezde qursaq shashý dástúri zamanaýı ózgeristerge ushyraýy múmkin. Kóptegen adamdar ony saltanatty túrde uıymdastyryp, shaqyrylǵan qonaqtar men syılyqtardy keńinen paıdalanady.
Otbasylyq baılanys
Dástúr otbasy músheleriniń arasyndaǵy baılanys pen qoldaýdy nyǵaıtýǵa septigin tıgizedi. Otbasy men týystardyń ananyń kúızeliske túspeýine, oǵan qoldaý kórsetýine, sondaı-aq, bolashaq sábıdiń aman-esen dúnıege kelýine arnalǵan birlesken is-áreketterin kórsetedi.
Qursaq shashý dástúri — qazaq halqyndaǵy eń mańyzdy rásimderdiń biri. Ol tek ana men balany qorǵaýǵa baǵyttalǵan emes, sonymen qatar otbasy men qoǵam arasyndaǵy baılanysty nyǵaıtý, qýanyshty sátterdi birge atap ótý, jáne ananyń densaýlyǵyn saqtaý úshin óte mańyzdy. Osylaısha, qursaq shashý — qazaq mádenıetiniń baılyǵy men tereńdigin kórsetetin dástúr.
Bolat BOPAIULY