Balalarǵa arnalǵan dástúrler TYMAQQA SALÝ

Tymaqqa salý – qazaqtyń dástúrli mádenıetinde erekshe oryn alatyn yrym. Bul rásim shala týylǵan balalardy qorǵaý, olardyń ómir súrýine tilek bildirý maqsatynda júzege asyrylady. Tymaqqa salý dástúri, eń aldymen, bala ómiriniń alǵashqy kezeńindegi názik sátterge degen erekshe qurmettiń belgisi.
Tymaqqa salý joly
Shala týylǵan balany tymaqqa salý rásimi balanyń qansha kún shala týylǵanyna qaraı oryndalady. Iaǵnı, bala qansha kún shala týylsa, sonsha kún boıy tymaqqa salynady. Bala birden besikke salynbaıdy, sebebi tymaq – qasterli, kıeli zat bolyp tabylady. Bul rásim balanyń densaýlyǵyn jaqsartý, oǵan uzaq ómir tileý maqsatynda jasalady.
Tymaqty tańdaý
Tymaqqa salý rásimi úshin tek kim kóringenniń tymaǵy paıdalanylmaıdy. Qazaqtar mundaı áreketti kóp jasaǵan, dańqy shyqqan, kıeli adamdardyń tymaǵyna ǵana jasaǵan. Bul tymaqty keıingi urpaqqa berýge nemese basqa maqsattarǵa kımeı saqtap qoıady, sebebi ol balanyń ómirin qorǵaýdyń sımvoly retinde qabyldanady.
Balaǵa at qoıý jáne bata berý
Tymaqqa salý rásiminiń bir bóligi retinde, tymaq ıesin shaqyryp, balaǵa at qoıylady. Balaǵa at qoıylǵanda, kóp jaǵdaıda bata beriledi. Bata – bul balaǵa beriletin tilek, onyń ómiri men taǵdyryna áser etetin mańyzdy sát. Sonymen qatar, balaǵa kıit-shapan kıgizilip, ony jolǵa shyǵarady. Bul rásim balanyń áleýmettik ortaǵa, qoǵamǵa sińisýine arnalǵan sımvolıkalyq is-shara.
Dástúrdiń máni men sımvolıkasy
Tymaqqa salý rásimi shala týylǵan balanyń ómirinde erekshe mańyzǵa ıe. Tymaq, óz kezeginde, tereń sımvolıkany bildiredi: ol – dástúr, otbasynyń rýhanı birligi, balaǵa berilgen bata men tilek. Tymaqqa salý – halyqtyń mádenıetin, ádet-ǵurpyn, ulttyq qundylyqtaryn urpaqtan-urpaqqa jetkizý jolyndaǵy mańyzdy qadam.
Tymaqqa salý dástúri qazaq halqynyń rýhanı jáne mádenı baılyǵyn kórsetetin erekshe rásim. Ol balanyń ómirine, onyń densaýlyǵyna, baqytty bolashaǵyna degen tilekpen baılanysty. Tymaqqa salý – tek rásim emes, sonymen qatar, ata-babalardyń danalyǵyn, urpaqtyń ómir súrýge degen úmitin bildiretin dástúr bolyp tabylady.
Bolat BOPAIULY