- Maqalalar
- BIR AÝYLDY TÚZEGEN KELIN
BIR AÝYLDY TÚZEGEN KELIN
Osydan on bes jyldaı buryn kólikten túsip jatsam, anadaıda kele jatqan oramaldy jas qyz búgile qaldy. Bir aptadan keıin be, qaqpadan shyǵyp, shylym shegip tursam, qolynda sómkesi bar, dúkennen kele jatyr eken, taǵy sóıtti.
- Áı, bir jas bala paıda bolypty ǵoı kóshede, aıaǵy aýyra ma, súrine beredi, - dedim úıge kirgen soń áıelime.
- Qandaı bala? - dedi ol. Osyndaı-osyndaı, oramal taqqan, dep sıpattap jatyrmyn ǵoı. Áıelim betin shymshydy:
- Sizdiki uıat bolypty, ol - ana tómengi úıge túsken kelin ǵoı, sizge sálem salyp júr eken, bata berýińiz kerek, - dedi.
Qyzdary, kerek bolsa, ózińe sálem saldyryp jiberetin orysy kópteý aýylda ósken meniń kózim atyzdaı boldy:
- Qandaı bata?
- Baqytty bol, Allanyń nury jaýsyn, úbirli-shúbirli bol degendeı, jaqsy sóz kóp qoı.
- Óı, qoı, oǵan aıt, maǵan sálem salmaı-aq qoısyn.
- Jaraıdy.
Kelinshegim aıtqanymen, jas kelin sálem salǵanyn qoımady. Aqyry, bata berýge májbúr boldym, odan áýezdep, shubyrtyp turyp beretin boldym, odan basqa kelinderdiń sálem salǵan-salmaǵanyn qaraıtyn boldym.
Kóshedegi úlkenderdiń barlyǵy ózderin qaıyn aǵa, qaıyn ata, qaıyn apa sezinip, túzelip qaldy. Álgi bala kele jatsa, sálem salyp úlgermesten, batany shubyrtyp jatady.
Jumystan keıin úı janynda otyryp, bir-bir shısha syra isheıik deıtin aǵalar, bul ádetin sap tyıdy. Bir kelin bir aýyldy túzedi. Keıin ata-enesi jastardy bólek shyǵardy. Kóp kórmeıtin boldyq.
Ótkende kólikten túseıin dep jatsam, belesebet mingen bir kishkentaı bala esikti ashtyrmastaı entelep: "Assalaýmaǵaleıkúm!" dep, qolyn soza amandasyp jatyr.
- Úı, aınalaıyn, ýaǵaleıkúmassalam! - dep basynan sıpadym. - Kimniń balasysyń?
Áke-sheshesin atady. Álgi sypaıy jigit pen izetti kelinniń uly eken. Ata-ájesine qonaqqa kelipti. Qaqpany ashqan áıelime: Qazaqy ıba men ınabatty sińirip ósken bala osyndaı bolady, dedim rızalyqpen. Osy kezde qaraǵa oranǵan bir áıel aman-sálemsiz, zý etip, óte shyqty. Buryn bet-aýzyn japqan mundaı adamdy úı mańynan kórmeppin. Meniń tańyrqaı qaraǵanymdy baıqaǵan kelinshegim: - Arǵy kóshege túsken túsken jas kelin ǵoı, ótkende qutty bolsyn aıtyp barǵanda erkekter bar eken dep, aqsaqaldarǵa shaı da quımaı qoıdy, - dep jymıdy.
On bes-aq jyl ótti ǵoı...
Serik ÁBIKENULY