Bas múftı Halyqaralyq konferentsııada baıandama jasady (FOTO)
Taraz qalasynda ótip jatqan «Tarazdan shyqqan dinı tulǵalar. Professor Nasrýlla Tarazıdiń týǵanyna 100 jyl» halyqaralyq ǵylymı-tanymdyq konferentsııasynda Bas múftı Naýryzbaı qajy Taǵanuly arnaýly baıandama jasady.
QMDB Tóraǵasy 751 jyly Taraz óńirinde ótken «Atlah» shaıqasynyń Islam tarıhynda óshpes iz qaldyrǵan, musylman úmbeti úshin aıtýly oqıǵa ekenin aıta kelip, bul shaıqastyń Ortalyq Azııada Islam dininiń jaıylýyna yqpal etkenin atap ótti. Sodan bastap Ortalyq Azııa qalalarynda musylmandyq mádenıet qalyptasqanyn, Taraz qalasynda meshit-medreseler boı kótergenin, sonyń nátıjesinde Ortalyq Azııa memleketterinen, ásirese Taraz óńirinen kóptegen din ǵulamalary shyqqanyna toqtaldy.
«Taraz kóptegen ǵulamalardy túletti. Qazaq jerindegi eń alǵashqy meshit te osy Taraz topyraǵynda boı kótergen edi. Ásirese qarahandyqtar tusynda, atap aıtqanda X-XII ǵasyrlarda Taraz óńiri erekshe damydy. Meshit-medreseler kóptep boı kóterdi, kóptegen ǵalym-ǵulamalar shyqty. Óıtkeni Qarahan memleketi tusynda Islam dini memlekettik din bolyp jarııalanǵan edi» dedi Bas múftı.
Sondaı-aq QMDB Tóraǵasy Tarazdan shyqqan tarlandar qatarynda búgingi jıynǵa arqaý bolǵan professor Nasrýlla at-Tarazıdiń ákesi Ábý Nasyr Múbashshır at-Tarazıdi de atap ótti.
«Múbashshır at-Tarazı Islam dini men mádenıetine súbeli úles qosty. Bul baǵytta qyryqtan astam kitap jazdy. Onyń uly Nasrýlla ıbn Múbashshır at-Tarazı de Tarazda týǵan bolatyn. Ákesimen birge ol da aldymen Aýǵanstanǵa, keıin Mysyrǵa taban tiredi. Kabýl ýnıversıtin bitirdi, doktorlyq dıssertatsııa qorǵady. Keıin ákesimen birge Mysyrǵa baryp, ǵylymı jumystarmen aınalysyp, baspa salasynda ónimdi qyzmet etti» dedi Naýryzbaı qajy Taǵanuly.
Sóziniń sońynda Bas múftı: «Keńes dáýiri tusyndaǵy qýǵyn-súrgin qazaq halqyna orasan zor zardabyn tıgizdi. Halqyna qaltqysyz qyzmet etken qanshama tulǵalarymyz temir torǵa toǵytyldy, qanshamasy jazyqsyz qurban boldy. Jurtshylyqty kórkem minezge tárbıelep, rýhanııattyń shyraqshysy bolǵan din ókilderi de qýǵyndaldy. Ákeli-balaly Múbashshır men Nasrýlla Tarazılerdiń de qýǵyn kórip, jat jerde ómir súrýine osy jaǵdaı sebep bolǵany belgili» deı kele tarıhymyzda bolǵan osyndaı qıyn-qystaý zamandardy únemi eske alyp, osy bir náýbetti kúnderden sabaq alýǵa shaqyrdy.
