TATÝIROVKANYŃ ShARIǴATTAǴY ÚKIMI

TATÝIROVKANYŃ ShARIǴATTAǴY ÚKIMI QANDAI?

Ответ

Tatýırovka – teri astyna boıaýyshtardy endirý jolymen salynatyn adam denesindegi sýret[1].

Ǵulamalar tatýırovkanyń haram ekendigine biraýyzdan kelisken[2]. Ol – úlken kúná[3]. Óıtkeni ol Allanyń jaratylysyn ózgertý, kózboıaýshylyq, qannyń aralasýy sebepti nájis boıaýmen boıaý, denege zııan berý bolyp sanalady[4]. Alla Taǵala Quranda shaıtannyń bylaı dep aıtqanyn keltiredi:

وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ  

«Olarǵa Allanyń jaratylysyn ózgertsin dep ámir etemin»[5].

Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) bylaı degen:

لعن الله الواصلة والمستوصلة والواشمة  والمستوشمة

«Alla shash jalǵaǵandy jáne jalǵaýshylardy, denesine sýret saldyrǵandardy ári salyp berýshilerdi laǵnettedi...»[6].

لا ضَررَ ولا ضِرارَ

«Ózine de, ózgege de zııan berýge bolmaıdy»[7].

Sondyqtan denege sýret salýǵa tyıym salynady. Táýbe etip, múmkindigi bolsa ony ketirýi tıis. Eger tatýırovkany ketirý denege zııan tıgizip jatsa, onda ony sol kúıinde qaldyrady. Onymen (ketire almaǵan jaǵdaıda) oqyǵan namazy da, ımamdyǵy da durys sanalady[8].

 

ShEShIM:

1. Denege tatýırovka salý – haram, úlken kúná. Táýbe etip, múmkindik bolsa, ony ketirýi kerek.

Tatýırovkany ketirý densaýlyqqa zııan bolsa, ony qaldyrýdyń oqasy joq. Ol dáretke, namazǵa jáne ımamdyqqa kedergi bolmaıdy.

 

QMDB Ǵulamalar keńesi

 

[1] https://kk.wikipedia.org/wiki/Tatýırovka

[2] «Raddý ál-muhtar», 6/373. «Ál-qaýanıný ál-fıqhııa», 293. «Nıhaıatý ál-muhtaj sharh ál-mánháj», 2/22. «Ál-muǵnı», 1/77. «Sýbýlýs ás-sálám», 3/1034.

[3] «Áz-záýájır», 1/142. Záhábı, «Ál-kábáır», 153.

[4] Qarahdaǵı, «Fıqh ál-qadaıa át-tıbbııa ál-mýǵására», 539. Qurtýbı, «Ál-Jámıǵ lı áhkámı ál-Qýran», 5/393. «Ál-lámıǵ ás-sábıh bı shárhı ál-jámıǵ ás-sáhıh», 14/508.  

[5] «Nısa» súresi, 119-aıat.

[6] Buharı, № 5937. Múslım, № 2124.

[7] Ibn Májá, №1909. Dárýqutnı, 3/77. Hakım, №2345. Báıháqı, №11717. 

[8] «Hashııatý ıbn Abıdın», 1/330. «Shárhý ráýdatý át-talıb», 1/171. Náýaýı, «Shárhý Mýslım», 14/106. Ibn Hajar, «Fáthý ál-bárı», 10/372. «Mýǵnı ál-mýhtaj», 1/191. «Ál-Fáýákıhý ád-dáýánı», 2/314. «Ál-Máýsýǵatý ál-fıqhııa», 2/283.  

 

Автор: арслан айтбай