OQYMYSTY TYShQAN

05 qańtar 2025 463 0
Оqý rejımi

Kitaphanada turatyn tyshqan men astyq qambasynda turatyn tyshqan jol-jonekeı kezdesip qalady. Kitaphanda turatyn tyshqan ózin bilimdi, mádenıetti ekenin kórsetkisi kelip, qambada turatyn tyshqandy onsha mensinbeı:

– Eı, beıshara, baýyrym! Sen sol qý qarnyńnyń qamy úshin qurǵaq, aýasy tar, astyq qambasyn ádeıi qalap turyp jatyrsyń ǵoı, á? Onda astyqtan basqa eshteme joq qoı. Beınelep aıtar bolsam, sende meterıaldyq baılyq kóp te, al rýhanı baılyq atymen joq. Al kitaphana bolsa taza, tynysh, biraýyz sózben aıtqanda óte jaıly qonys. Men burynǵy jáne búgingi, ózimizdiń jáne sheteldiń ataqty kitaptaryn kórip, oqyp turamyn. Odan alatyn rýhanı baılyǵym ushan teńiz, – dep kúldi.

Onyń bul sózin estigen astyq qoımasynda turatyn tyshqannyń oǵan degen syı-qurmeti odan ary arta túsip:

– Onda siz bilim men ǵylymdy óneboıyńyzǵa sińirgen oqymysty ǵalym boldyńyz ǵoı, – dedi.

– Árıne, árbir kitapty sózbe-sóz, sóılem-sóılemimen jutamyn. Tipti bir bet, bir betten kemirip qarnyma tastaımyn, – dedi odan ary shirene túsip.

Onyń áńgimesin aýzyn asha, tańǵala tyńdaǵan astyq qambasynda turatyn tyshqannyń kópten beri izdep júrgeni janynan tabylǵanyna qýanyp:

– Oı, asa qurmetti myrza! Bul bir jaqsy kezdesý oraıy boldy. Men kópten beri siz sekildi oqymysty, danyshpan tyshqannyń kómegine zárý bolyp júr edim. Ýaqytyńyz bolsa dál qazir sizge birnárseni kórsetsem qaıtedi, – dep ótindi.

Kitaphanada turatyn tyshqan onyń aıtqanyn kórgisi kelip, onyń ótinishin qup kórip:

– Ol sonshalyq ne nárse edi? Kórsek kórelik, – dedi.

Qýanyshy qoınyna sımaǵan astyq qambasyndaǵy tyshqan ony ertip qambaǵa kiredi de kópten beri buryshta turǵan bir bótelkeni kórsetip:

– Siz hat tanısyz ǵoı. Kórińizshi, ol zyǵyrdyń maıy ma, álde bizdi óltiretin ý ma? – dedi.

Kitaphanashy tyshqan bótelkeniń syrtyndaǵy úlken qara jazýdy kórip, ańyryp turyp qaldy. Sálden soń zyǵyr maıynyń ısi ańqı túsedi. Sonda baryp ol basyn kóterip senimdi túrde:

– Oı, aqmaq baýyrym! Men saǵan shynyn aıtaıyn, bul ý dári emes, kádimgi zyǵyrdyń maıy ǵoı, – dep kúldi.

– Ras pa, anyq kórdińiz be? – deıdi astyq qambasynda turatyn tyshqan onyń sózine onsha senińkiremeı.

– Senbeseń saǵan ózim iship kórseteıin, – dedi ol.

Óziniń saýatsyzdyǵyn, bilimsizdigin, nadandyǵyn astyq qambasynda turatyn tyshqanǵa sezdirgisi, bildirgisi kelmegen maqtanshaq tyshqan onyń aldynda zyǵyr maıynyń dámin ózi tatyp kórsetýge bel býady. Ol qolyna bótelkeni alyp, aýzyn ashyp juta bastaıdy. Kim bilsin, onyń neshe jutym zyǵyr maıyn ishkenin, birazdan keıin onyń denesi uıyp, qol-aıaǵy qurysyp ólip tynady.

Ásili, kitaphanada turatyn tyshqan hat tanymaıtyn bolaptyn, biraq bótelke syrtynda «tyshqan dárisi» dep anyq jazylǵan edi.

 

Shetel basylymynan aýdarǵan

Álimjan ÁShIMULY

 

 

Pіkіrler Kіrý