Qurban shalýǵa qatysty QMDB túsindirmesi
Bıyl barsha musylmandardyń ulyq merekesi – Qurban aıt, Alla qalasa, shilde aıynyń 20-22-si kúnderine týra kelýi yqtımal. Osy jaǵdaıǵa sáıkes Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasy qurban shalý rásimine qatysty tómendegi túsindirmeni usynady.
Birinshiden, 2021 jyly qurban shalý rásimin ótkizý eki jolmen júzege asyrylady:
1) memlekettik sanıtarlyq-Epıdemıologııalyq qadaǵalaý organdary tarapynan ruqsat berilgen jergilikti qasaphanalarda sanıtarlyq erejelerdi qatań saqtaı otyryp qurban shalý rásimin oflaın rejımde, ıaǵnı dástúrli jolmen uıymdastyrý.
2) búgingi pandemııa jaǵdaıynda qurban shalýshyǵa qolaıly jaǵdaı jasaý jáne kómekke muqtaj jandardy qoldaý maqsatynda ótken jyldyń tájirebesin qoldanyp, qurban shalý rásimin sharıǵattaǵy «ókildik» qaǵıdasyna sáıkes www.qurban2021.kz saıty arqyly onlaın rejımde júzege asyrý.
Bul jobanyń maqsaty – qaıyrymdylyqqa dáneker bolý, halyqtyń densaýlyǵy men ómirine tóngen qaýipti seıiltýge úles qosý, qurban shalýǵa nıet bildirgen jandarǵa karantın jaǵdaıynda ońtaıly jol usyný.
Ekinshiden, karantın jaǵdaıynda qalada turyp jatqan azamattar úshin qashyqtyqtan óz atynan qurban shalýǵa tapsyrys berý – ońtaıly sheshim.
Sharıǵat boıynsha adam óziniń atynan basqa kisini belgili bir iske ýákil ete alady. Óıtkeni, adam balasy keıbir jaǵdaıda bir isti oryndaýǵa múmkindigi bolmaı qalady. Osy kezde bireýdiń kómegine júginedi, ıaǵnı sol isti oǵan tapsyrady, ony óziniń atynan ýákil etedi. Birde Paıǵambarymyz (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn) Hakım ıbn Hızam (Alla oǵan razy bolsyn) arqyly qurbandyq satyp alýǵa tapsyrys beredi. Biz osy oqıǵadan sharıǵat boıynsha ýákilge tapsyrys berý arqyly qurban shaldyrýǵa bolatynyn anyq ańǵaramyz.
Úshinshiden, aýyldyq jerde jeke turǵyn úıde turatyn ár adamnyń musylmandyq mindetin atqarýyna QMDB tarapynan eshqandaı shekteý joq ekenin jetkizemiz.
Tórtinshiden, hanafı mázhabynda qurban aıt kúnderi baı adamǵa qurban shalý – ýájip (mindet).
Sharıǵatymyz boıynsha «baı» dep mal-dúnıesi nısap mólsherine jetken adamǵa aıtylady. Nısap mólsheri – 40 qoı (eshki), 30 iri qara, 5 túıe nemese qajettiliginen artyq 85 gr altyn (1 230 000 teńge) qarajat. Mal-dúnıesi nısap mólsherine jetpegen, ıaǵnı jaǵdaıy tómen musylmanǵa qurban shalý mindet emes.
Besinshi, Respýblıka boıynsha muqtaj otbasylar qurbandyq etin alý úshin www.qurban2021.kz saıty arqyly bıyl 20 shilde kúni aıt namazynan keıin ótinish bildire alady. Muqtaj otbasylardyń ótinishterin qabyldaý, saraptaý jáne qurbandyq etterin jetkizip berý jumystarymen QMDB-nyń jergilikti ókildikteri aınalysady.
Altynshy, QMDB qarjyǵa aralaspaıdy. Qurbandyqqa shalynatyn túlik baǵasy jergilikti naryq baǵasymen kórsetiledi. Osy oraıda elimizdiń ár aımaǵyndaǵy maldyń baǵasy ártúrli ekenin eskerý qajet. Nur-Sultan, Almaty, Shymkent jáne oblys ortalyqtarynda maldyń baǵasy birdeı bolmaýy múmkin.
Tapsyrys berýshiden túsken qarajat mal ıesine, ıaǵnı satýshyǵa tikeleı beriledi. Óıtkeni bul deldaldyq qyzmet emes. Kórsetilgen somaǵa qasapshynyń qyzmeti ǵana kiredi. Al qurbandyq etin bólshektep, muqtaj jandarǵa taratý syndy barlyq uıymdastyrý jumystary QMDB meshit jamaǵaty men eriktilerdiń kómegi arqyly tegin júzege asady. Bul – qurban shalýǵa tapsyrys berýshi azamattar úshin úlken jeńildik.
Jetinshi, saıt arqyly tapsyrys qabyldap, qurbandyq etin kómekke zárý jandarǵa taratý tájirıbesi Saýd Arabııasy, Túrkııa, Malaızııa, Indonezııa, Birikken Arab Ámirlikteri syndy birqatar musylman memleketterinde burynnan qalyptasqan júıe. Bul jyl saıyn ıgi dástúrge aınalǵan. Jobanyń basty ereksheligi – qurbandyq etin túgeldeı muqtaj azamattarǵa taratý.
Segizinshi, atalǵan joba sanıtarlyq talaptardy saqtaı otyryp, halyqtyń ómiri men densaýlyǵyn saqtaýdy kózdeıdi. Sonymen qatar joba maqsaty – kómekke asa zárý azamattardy qoldap, olarǵa ulyq meıramda qýanysh syılaý, az da bolsa, qaıǵy-muńyn seıiltý. Qurbandyq shalýdyń negizgi máni osy.
Qurbandyq etin muqtaj jandarǵa úlestirý arqyly musylmandar arasynda mahabbat pen súıispenshilik artady. Sonymen qatar óziniń boıyndaǵy qatygezdik, sarańdyq syndy sıpattardan arylyp, ony meıirimdilik, jomarttyq, kishipeıildik qasıetterge aýystyrady.
Alla Taǵala shalǵan qurbandyǵymyzdy, bergen sadaqamyzdy qabyl etip, eki dúnıe ıgiligin násip etkeı!
