MÚFTILER «MIR-ARAB» MEDRESESIN ZIIaRAT ETTI (FOTO)

Buqara qalasyna barǵan saparynda Túrki elderiniń múftıleri 500 jyldyǵy toılanyp jatqan ataqty «Mir-Arab» medrese-keshenin zııarat etti.

Buqara qalasynyń negizgi sáýlet eskertkishi sanalatyn bul keshende XII-XVI ǵasyrlarda boı kótergen úsh sáýlet nysany bar. Olar – Kalan munarasy, Kalan meshiti jáne bes ǵasyrlyq tarıhy bar «Mir-Arab» medresesi. Túrki elderiniń múftıleri kóneden kele jatqan Kalan meshitinde jáne osy keshende jerlengen sheıh Mir Arab pen Ýbaıdýlla hannyń zıratynda bolyp, Quran baǵyshtady.

Mundaǵy Kalan meshiti burynǵy Qarahan dáýirindegi eski meshittiń ústine turǵyzylǵan. Meshittiń irgetasyn XV ǵasyrda Arsylan han qalaǵan, 1514 jyly tolyqtaı aıaqtalǵan. 1536 jyly Ýbaıdýlla han din ǵulamasy, sheıh Abdýlla Iamanıge (laqap aty – Mir Arab) arnap medrese saldyrǵan. Mir Arab ta, Ýbaıdýlla han da osy keshen aýmaǵynda jerlengen.

Sonymen qatar múftıler «Mir-Arab» medresesine bas suqty. Shaıbanıler kezinde salynǵan medrese Buqar handyǵy kezinde eń iri din ortalyǵy qyzmetin atqarǵan. Keńes odaǵy kezinde medrese tolyqtaı jabylyp, qaraýsyz qalǵan. Ortalyq Azııa jáne Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasy (SADÝM) qurylǵannan keıin, 1946 jyly «Mir-Arab» medresesi qaıta jumys isteı bastaǵan. 1989 jylǵa deıin «Mir-Arab» medresesi KSRO aýmaǵyndaǵy negizgi dinı oqý orny boldy. Medrese qabyrǵasynda Rátbek qajy Nysanbaıuly, Abdolla Joldas, Asylhan Ómirzaquly, Bekaıdar Ámire sekildi elimizdiń din ǵalymdary bilim alǵan.

Al keshen aýmaǵyndaǵy Kalan munarasy 1127 jyly Arsylan hannyń bastamasy boıynsha turǵyzylǵan. Munaraǵa toǵyz ǵasyrdan beri bir de bir ret jóndeý jasalmaı, bastapqy qalpyn saqtap tur.