- Basty bet
- Jańalyqtar
- Ótken kúnge ókpe joq, keler kúnnen úmit kóp
Ótken kúnge ókpe joq, keler kúnnen úmit kóp
Biz – ótkenge salaýat aıtyp, Allanyń araılap atqan árbir tańynan jaqsylyq kútken halyqpyz. Rýhymyzdy túsirmeı, syn saǵatynda saǵymyzdy syndyryp almaýǵa tyrysqan joraly jurtpyz. Allaǵa shúkir, osyndaı ıgi nıet pen birliktiń arqasynda talaı náýbetti kezeńnen aman shyǵyp, qıyndyqty eńserip kelemiz.
2020 jyl halqymyz úshin syndarly kezeń boldy. Alaıda biz bul synaqtan kóp sabaq aldyq. Aýyr jyl bolǵanmen, aýqymdy ister atqaryldy. El basyna kún týǵanda halqymyz qaıyrymdylyq isinde bir úıdiń balasyndaı birigip, eldigimiz ben erligimizdi kórsettik. Jaqsy isterde judyryqtaı jumylyp, aınalamyzǵa meıirim-shapaǵatymyzdy tóktik.
Biz – ótken kúnge ókpe joq, keler kúnnen úmit kóp degen tálimdi sózdi ómirlik ustanym etken ultpyz. Rasynda, adam balasy úmitpen tynystaıdy. Úmitpen alǵa jyljıdy. Alla Taǵalaǵa shynaıy túrde ıman keltirip, keleshekke senimmen qaraý – úmit etýdiń negizgi sharttarynyń biri.
Jaratýshy Jabbar Iemiz qasıetti Qurannyń «Zúmar» súresiniń 53-aıatynda: «Ýa, shekten tys kúná jasap, ózderine zııan keltirgen quldarym! Allanyń raqymynan úmitterińdi úzbeńder. Alla kúnálardyń barlyǵyn keshiredi. Óıtkeni Ol kúmánsiz jarylqaýshy jáne óte meıirimdi» dep baıandaǵan. Biz bul aıattan Alla Taǵalanyń asa Raqymdy, asa Meıirimdi ekenin uǵamyz.
Biz eń áýeli Alla týraly jaqsy oıda bolýymyz kerek. Ardaqty Paıǵambarymyz Muhammedtiń (oǵan Allanyń salaýaty men sálemi bolsyn): «Alla týraly jaqsy oılamastan aralaryńnan eshkim o dúnıege attanbasyn» degen hadısinde kóp maǵyna jatyr.
Óziniń shynaıy taqýalyǵymen, dindarlyǵymen aty shyqqan ǵalym Ábý Sáhildiń erekshe nyǵmetke bólengenin kórgen adamdar munyń mánisin suraǵan eken. Sonda ǵalym: «Rabbym jaıly jaqsy pikirde bolǵannyń jemisi» dep jaýap bergen eken.
Ǵalym ıbn ál-Ýazır: «Allanyń meıirimin tileý – pende úshin úmit esigin ashady. Oǵan taǵattana qulshylyq etýge kúsh beredi. Nápil amaldardy oryndaýǵa qýat berip, izgi amaldardy jarysa jasaýǵa jiger syılaıdy» degen.
Musylman adam kúndelikti tirshiliginde, qulshylyǵynda, qoǵam men otbasy aldynda jaqsylyqtyń jarshysy bola bilýi tıis. Jaqsy isinen jaqsylyqty úmit etýi kerek. Pende kúndelikti isinen «túk shyqpaıdy, jalyqtym» dep bolymsyz pıǵylda bolsa, ómirden de jalyǵyp ketedi eken. Alla odan saqtasyn! Al kelesheginen jaqsylyq kútse, shynynda da jaqsylyqqa qol jetkizedi.
Áıgili Imam Shafıǵı: «Júregim qataıyp, joldarymnyń astań-kesteńi shyqqan kezde úmitimdi Seniń keshirimińe baspaldaq etip tósedim. Kúnálarym kóz aldymda qansha ulǵaıǵanmen, Seniń keshirimińniń qasynda túkke turmaıtynyn bildim, Seniń keshirimińniń kóz jetpes keń ekenin kórdim» dep Alla Taǵalanyń erekshe raqymyna úmit artqanyn aıtqan.
Úmit – berekeniń, tynyshtyqtyń kilti. Alla Taǵala adam balasyna ómirden kúder úzbeı ǵumyr keshýi úshin kóptegen nyǵmet bergen. Onyń bizge bergen nyǵmetteriniń shegi joq. Baýyrjan Momyshulynyń: «Úmit órge tartady, úmitsizdik kórge tartady» degen sózi oıǵa qanat bitiredi.
Búgingi tańda túrli synaqqa dýshar bolyp, ómirdiń túrli taýqymetin keship otyrǵan jandarǵa úmit syılaý, ómirge degen qulshynysyn arttyrý, olardyń jany men tánine em bolar amal jasaý – saýaby mol is.
Imam Shafıǵı: «Qoǵamǵa eki túrli sanattaǵy adamdar qajet: birinshisi – dindi saqtaıtyn ǵalymdar, ekinshisi – densaýlyqty saqtaıtyn dárigerler» degen eken. Osy rette synaq sátinde adam jany men tánine shıpa izdegen din qyzmetkerleri men dárigerlerge aıryqsha alǵys aıtamyz.
Alla Taǵala elimizge amandyq, jurtymyzǵa tynyshtyq bersin. Jańa jylǵa josparlaǵan maqsat-murattarymyz oryndalsyn. Jaratýshy Jabbar Iemiz jer betinen juqpaly indetti joıyp, jaqsy kúnderde jolyǵýdy násip etkeı. Ámın!
Naýryzbaı qajy TAǴANULY
Qazaqstan musylmandary dinı basqarmasynyń tóraǵasy, Bas múftı